KATYŃ. ZBRODNIA NIEUKARANA Krzysztof Komorowski (red.)

APOKALIPSA KOBY WSPOMNIENIA PRZYJACIELA STALINA Edward Radziński

Wielka powieść o Stalinie pióra znanego historyka, pisarza i dramaturga. Narratorem powieści jest człowiek, który znał Stalina od dzieciństwa i przeżył w jego cieniu całe życie. Chronił go, zabijał w imię rewolucji, działał jako sowiecki agent wywiadu w całej Europie. Napisana z pasją historyka i talentem dramaturga Apokalipsa Koby jest jednocześnie, podobnie jak wcześniejsza biografia Stalin Radzińskiego, znakomitym freskiem epoki. W powieści autor pokazuje ją z perspektywy człowieka, który był lustrzanym odbiciem Stalina i który próbuje wyjaśnić samego siebie z dawnych lat. W Rosji powieść stała się bestsellerem.

Dane techniczne: Autor: Edward Radziński Oprawa: twarda Rok wydania: 2014 Stron: 840 Wymiary (mm) : 160x240

CZATA 49 RELACJE I WSPOMNIENIA ŻOŁNIERZY BATALIONU ARMII KRAJOWEJ Bartosz Nowożycki

"Przez 63 dni Powstania Warszawskiego batalion „Czata 49” przeszedł bardzo długi i krwawy szlak bojowy z Woli przez Stare Miasto, Śródmieście, Czerniaków, Mokotów skończywszy znów w Śródmieściu. Żołnierze „Czaty 49” wzięli udział w dramatycznych i krwawych walkach o takie obiekty jak choćby: cmentarze na Woli, magazyny na ul. Stawki, Dworzec Gdański, szpital św. Jana Bożego. Walczyli również podczas trudnych i przypłaconych wieloma ofiarami akcjach, takich jak: próba połączenia sił AK z Żoliborza i Kampinosu ze Starym Miastem, desant na pl. Bankowy, obrona przyczółka Czerniakowskiego i wiele innych.

Niniejsza publikacja zawiera relacje oraz wspomnienia byłych żołnierzy batalionu Armii Krajowej ""Czata 49"", które pochodzą z zasobu Archiwum Akt Nowych w Warszawie. Dokumenty te stanowią uzupełnienie do monografii napisanej przez autora pt. ""Batalion Armii Krajowej Czata 49 w Powstaniu Warszawskim"".

Dane techniczne: Autor: Bartosz Nowożycki Oprawa: miękka Rok wydania: 2011 Stron: 388 Wymiary (mm) : 185x230

Drugi tom serii, któraprzypomina znaczenie i rolę jaką w tym wielkim ruchu narodowym ispołecznym odegrali katoliccy kapłani. Poznajemy ich biografie,motywy jakimi się kierowali włączając sie w zryw"solidarnościowy", różnorodne formy kapłańskiejaktywności. W pierwszym tomie autor przedstawił sylwetki trzynastukapłanów, m.in. ks. Jerzego Popiełuszki, bpa EdwardaFrankowskiego, ks. Hilarego Jastaka, ks. Henryka Jankowskiego, o.Ludwika Wiśniewskiego. W tomie drugim, kolejnych siedemnastu, wśródnich tak znanych jak abp Sławoj Leszek Głódź, abp IgnacyTokarczuk, ks. Witold Andrzejewski, ks. Stanisław Bogdanowicz, ks.Czesław Sadłowski, ks. Jan Sikorski. Książka przypomina pięknąkartę polskiego Kościoła w tamtych latach, niosącego Ewangelięnadziei, wspierającego dążenia niepodległościowe, otaczającegoopieką ludzi represjonowanych za działalność społeczną ipolityczną. Podczas dziennikarskiej kwerendy autor książki zebrałinformacje o ponad dwustu kapłanach czynnie zaangażowanych w ruch"Solidarności". Kolejne tomy serii przybliżą ichsylwetki, kapłańską posługę, działalność na rzecz polskiejwolności i niepodległości.  

Książka przedstawia zbiór biogramów historyków warszawskich, którzy w swojej działalności badawczej i nie tylko, wnieśli istotny wkład w tworzenie i utrwalenie niepodległości w Polsce. Dotyczy to m.in.: Aleksandra Gieysztora, Stanisława Herbsta, Stefana Kieniewicza, Ryszarda Kiersnowskiego, Stanisława Lorentza, Tadeusza Manteuffla, Czesława Madajczyka, Krzysztofa Dunin-Wąsowicza, Jerzego Łojka, Anny Radziwiłł, Jerzego Skowronka, Tomasza Strzembosza, Andrzeja Zakrzewskiego. Zaletą tej pracy jest fakt, że autor Marian Marek Drozdowski znał osobiście wszystkie osoby, które opisuje, a z wieloma z nich bezpośrednio współpracował. Należy przy tym dodać, że choć zbiór biogramów ma charakter subiektywny, dotyczy on osób, które swoją patriotyczną i społeczną postawą na trwałe zapisali się w naszej świadomości. Stanowili bowiem elitę naukową w poszczególnych etapach budowy naszej państwowości, która wywierała ogromny wpływ na codzienną postawę naszych rodaków.

Dane techniczne: Autor: Drozdowski Marian Marek, Oprawa: twarda Rok wydania: 2014 Stron: 272 Wymiary (mm) : 170x240

KSIĘGA PAMIĘCI KADETÓW II RZECZYPOSPOLITEJ ANEKS Marian Pawluk (red.)

Księga... stanowi unikatowe opracowanie dotyczące międzywojennych korpusów kadetów w Polsce (KK1, KK2 i KK3). Ukazuje ich genezę, organizację i historię, zawiera pełną obsadę personalną, kompletny rejestr, liczący ponad 4,2 tysiąca nazwisk, około 2,5 tysiąca informacji biograficznych, ponad 600 zdjęć. Księga... dokumentuje losy ludzi – budowniczych polskiej niepodległości, uczestników zmagań o jej odzyskanie w czasie II wojny światowej. Przedstawia również walory kadeckich szkół – ważnego elementu polskich Sił Zbrojnych. W Księdze... znalazły się również informacje związane z początkami szkolnictwa kadeckiego: siedemnastowieczną Szkołą Rycerską, a także z Junacką Szkołą Kadetów przy Armii Polskiej na Bliskim Wschodzie.

Dane techniczne: Autor: Marian Pawluk (red.) Oprawa: twarda Rok wydania: 2007 Stron: 238 Wymiary (mm) : 170x250

Bitwa pod Essling zakończyła się w przeddzień Wagram, wielkiej victorii Napoleona. Kapitalny obraz psychologiczny postaci z kręgu Cesarza oraz wartka, wielowątkowa akcja powieści sprawia, że czyta się ją jednym tchem.

Autor znakomicie oddaje realia epoki, ukazując całe okrucieństwo wojny, widzianej oczyma zarówno marszałków, jak i prostych żołnierzy...

To perła literatury francuskiej, bo przecież nie przez przypadek to właśnie za Bitwę autor otrzymał francuskiego "oskara" w kategorii powieści - Nagrodę Goncourtów w 1997 roku.

Książka pokazuje całe okrucieństwo wojny, w której zabijając, trzeba spoglądać przeciwnikowi w oczy. Wojny, w której ranni stają się obywatelami drugiej kategorii. Niezdolni do walki, są już nikomu niepotrzebni, a pozostawieni sami sobie skazani na śmierć. Pomoc medyczna ogranicza się jedynie do obcięcia kończyn piłą, obwiązania rany i... przejścia do kolejnego pacjenta. Na więcej nie ma czasu - tak wielu potrzebuje pomocy.
Mnóstwo anegdot przewijających się przez karty powieści sprawia, że nabiera ona niebywałego kolorytu. Ale czyż nie taka właśnie była ta fascynująca epoka?

ARTYLERIA SAMOBIEŻNA W POLSKICH SIŁACH ZBROJNYCH Zbigniew Lalak

Pojazdy bojowe używane w jednostkach artylerii Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie:

Książka zawiera bardzo dużo zdjęć, rysunki. Opisuje: 105 mm HMC M7, 75 mm GMC M3, M16 MGMC M10, 17-prd. M10 SP, Valentine, 17-pdr. SP Archer, 25-pdr. RAM Carrier, Crusader III AA Mk.III, Carrier, SP,4x4,40 mm AA(Bofors) Morris-Commercial C9/B . W książce opisano artylerię samobieżną w WP 1918 - 1939 i organizację, działania i wyposażenie PSZ na zachodzie.

Dane techniczne: Autor: Zbigniew Lalak Oprawa: miękka Rok wydania: 2011 Stron: 216 Wymiary (mm) :185x235

CIĘŻKA HAUBICA POLOWA 15 CM S F H 18 NSV Mariusz Skotnicki

W drugiej połowie lat trzydziestych ubiegłego wieku intensywnie rozbudowywany Wehrmacht był masowym odbiorcą wielu nowoczesnych typów uzbrojenia. Jednym ze standardowych dział niemieckiej artylerii polowej stała się wówczas ciężka haubica 15 cm schwere Feldhaubitze 18. Była to broń starannie zaprojektowana, o dość dużej sile niszczącej pocisków, mogąca skutecznie wspierać własne oddziały zarówno w walkach obronnych, jak i natarciu. W latach II wojny światowej haubice s.F.H.18 wykonywały różnorodne zadania bojowe, m.in. ostrzeliwały rejony koncentracji wojsk przeciwnika, niszczyły stanowiska jego artylerii, a w razie konieczności mogły ogniem na wprost niszczyć umocnione punkty oporu. Była to najcięższa broń artyleryjska, jaką dysponowali dowódcy dywizji Wehrmachtu i Waffen-SS. W 1942 r. przystąpiono do budowy samobieżnej, nieholowanej wersji haubicy s.F.H.18. Już wiosną następnego roku do pułków artylerii w niemieckich dywizjach pancernych dostarczono pierwsze egzemplarze nowych dział samobieżnych o wdzięcznie brzmiącej nazwie "Hummel" ["Trzmiel"]. Pojazdy tego typu, będące udanym połączeniem gąsienicowego, samobieżnego podwozia z ciężką haubicą polową s.F.H.18, bardzo szybko zaprezentowały swoje wysokie walory taktyczno-techniczne. Z uwagi na wielkość produkcji i szerokie zastosowanie w walkach "Hummele" stały się jednymi z najbardziej znanych wozów bojowych II wojny światowej.

Dane techniczne: Autor: Mariusz Skotnicki Oprawa: miękka Rok wydania: 2011 Stron: 40 Wymiary (mm) : 185x230

GORZKA SŁODYCZ FRANCJI. POLSCY PILOCI MYŚLIWSCY WIOSNY 1940 Grzegorz Śliżewski

Gorzka słodycz Francji jest pozycją, która z jednej strony przedstawia najnowsze ustalenia histograficzne, z drugiej zaś pokazuje lotniczy klimat wiosny 1940 r. - pozwala poczuć, jak polscy piloci myśliwscy widzieli wówczas wojnę i swój udział w tych zmaganiach. Autor często oddaje głos uczestnikom opisywanych wydarzeń, sięgając do wspomnień i raportów napisanych przez lotników po zakończeniu walk we Francji. Dotychczasowe opracowania dotyczące lotnictwa polskiego we Francji przedstawiały wysiłek Polskich Sił Powietrznych w oderwaniu od działalności sojuszników. Książka ukazuje siłę polskiego lotnictwa myśliwskiego w kampanii francuskiej dzień po dniu, opisując zmagania w kontekście działań jednostek, w których służyli Polacy oraz przedstawiając sukcesy działających w tym samym czasie sojuszników. Stara się także odpowiedzieć na pytanie, jak wyglądały rzeczywiste sukcesy Polaków, podejmując próbę zestawienia zgłoszonych zestrzeleń z faktycznymi stratami Luftwaffe

Dane techniczne: Autor: Grzegorz Śliżewski Oprawa: miękka Rok wydania: 2010 Stron: 442 Wymiary (mm) : 185x230

MOSTY, KTÓRE ROZWIESIŁA NOC. Armia Krajowa i lotnicy Polskich Sił Powietrznych w operacjach typu Wildhorn - Most Andrzej Olejko,Krzysztof Mroczkowski

Operacje o kryptonimie Wildhorn - Most, z których jedna miała miejsce na terenie Okręgu AK Lublin, dwie na terenie Okręgu AK Kraków - Muzeum, zaś dwie nie doszły do skutku, polegały na znalezieniu odpowiedniego lądowiska - bajoru - dla samolotu, który przyleciawszy z bazy lotniczej we Włoszech mógłby wylądować na terenie okupowanej Polski i zabrać ładunek bądź kurierów politycznych. Historia lotów do okupowanej Polski w okresie II wojny światowej była dotąd pisana najczęściej językiem historycznych statystyk - danych osobowych, dat zestrzeleń, typów maszyn oraz ilości zrzuconych skoczków i materiału. Lecz czy nie należałoby jej przedstawić inaczej? Dzieje tej wielkiej powietrznej akcji to przecież nie tylko same statystyki i sprzęt wojenny - to także, a może przede wszystkim, ludzie.

Dane techniczne: Autor: Andrzej Olejko,Krzysztof Mroczkowski Oprawa: miękka Rok wydania: 2012 Stron: 194 Wymiary (mm) : 185x230

OSTATNI SAMOCHÓD MARSZAŁKA JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO CADILLAC 355D Jan Tarczyński, Maksymilian Sokół-Potocki

Książka jest próbą przybliżenia losów najciekawszego pojazdu Kolumny Samochodowej Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych, który przetrwał dziejową zawieruchę i jest dzisiaj eksponatem stołecznego Muzeum Techniki i Przemysłu Naczelnej Organizacji Technicznej &ndash Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych. Ten unikatowy samochód to amerykański Cadillac 355D Series 30 Fleetwood 7 Passengers Limousine, zamówiony w końcu 1934 roku dla Marszałka Józefa Piłsudskiego, Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych i Ministra Spraw Wojskowych, a sprowadzony do kraju w początku następnego roku. Wykonany jednostkowo (edycja specjalna) dla Józefa Piłsudskiego, jako rozwinięcie seryjnego pojazdu tej marki, miał szereg zmian i udogodnień, podnoszących bezpieczeństwo i wygodę użytkownika.

Dane techniczne: Autor: Jan Tarczyński, Maksymilian Sokół-Potocki Oprawa: miękka Rok wydania: 2014 Stron: 64 Wymiary (mm) : 185x230

POD OBCYM NIEBEM Wyszkowski Mieczysław

Wspomnienia polskich lotników walczących na Zachodzie podczas II wojny światowej stanowiły kwintesencję młodzieńczych pragnień. Mrożące krew w żyłach bohaterskie wyczyny, pasjonujące przygody, a jednocześnie ciekawe i kolorowe życie w wolnym świecie.

Dane techniczne: Autor: Wyszkowski Mieczysław Oprawa: miękka Rok wydania: 2009 Stron: 250 Wymiary (mm) : 150x225

SAMOLOT WIELOZADANIOWY PZL-104 WILGA Andrzej Glass

Latem 1959 r. dr inż. Ryszard Orłowski opracował projekt wstępny samolotu, wpierw z kadłubem kratownicowym, później półskorupowym. Jesienią 1959 r. Aeroklub PRL sprecyzował warunki techniczne, a w lutym 1960 r., w biurze OKP-2 Ośrodka Konstrukcji Lotniczych WSK-Okęcie, zespół Orłowskiego rozpoczął projektowanie samolotu. W skład zespołu początkowo wchodziło trzech inżynierów: zastępca głównego konstruktora Stanisław Raboszuk oraz Andrzej Frydrychewicz i Wojciech Gadomski a w połowie roku dołączył Andrzej Glass. Obliczenia wykonywali inż. inż. Jacek Stupnicki i Stanisław Hoinka. W opracowaniu dokumentacji technicznej uczestniczyło dwóch techników: Jerzy Bogdański i Tadeusz Mossakiewicz oraz dwie kreślarki. Podwozie, śmigło i instalacje powstały w biurze osprzętu OKO pod kierunkiem mgr. inż. Grzegorza Szeląga. Zespół ten zaprojektował samolot w ciągu roku, do lutego 1961 r. Samolot miał prostokątne skrzydło metalowe, kryte w części zadźwigarowej płótnem, wyposażone w stałe sloty oraz dwudzielne lotki i klapy kryte płótnem. Lotki wychylały się w dół razem z klapami o kąt równy połowie wychylenia klap. Zbiorniki paliwa w skrzydłach były integralne... ZESZYT ZAWIERA PLANY MODELARSKIE W SKALI 1:72 Technika Broń i Umundurowanie Technika Broni i Umundurowanie, (TBiU) - to seria publikacji Wydawnictwa ZP. Każdy zeszyt jest monografią zazwyczaj jednego typu samolotu, pojazdu, broni, uzbrojenia lub munduru. Publikacje zawierają historię jego powstania, opis poszczególnych prototypów i wariantów, opis techniczny, ewentualne zastosowanie bojowe, itp.

Dane techniczne: Autor: Andrzej Glass, Oprawa miękka Rok wydania: 2016 Stron: 56 Wymiary (mm) : 185x235

STEFANIA WOJTULANIS - KARPIŃSKA AWIOMAMA. O KOBIECIE KTÓRA KOCHAŁA LATAĆ Magdalena Berkowicz

W latach 1930 Polki odgrywały poczestną rolę w naszym lotnictwie sportowym. Stefania Wojtulanis była już wtedy jedną z najbardziej wyszkolonych lotniczek polskich i zaliczała się do elity pilotek aeroklubowych. Jej najgorętszym pragnieniem było wykorzystanie wysokich kwalifikacji lotniczych w służbie ojczyźnie - najpierw w Lotnictwie Wojskowym, a później w Polskich Siłach Powietrznych na zachodzie i w Pomocniczej Służbie Transportu Lotniczego (ATA).

Służba w ATA była szczególnie trudna, bo wymagała opanowania pilotażu samolotów przeróżnych typów, począwszy od lekkich płatowców szkolnych i dyspozycyjnych do ciężkich bombowców wielosilnikowych. Zadania pilotów obejmowały zarówno dostawę powietrzną nowo wyprodukowanych samolotów do dywizjonów na terenie całej Wielkiej Brytanii jak i poza nią, oraz odprowadzanie uszkodzonych do warsztatów remontowych. Samolotom tym często brakowało również pełnego wyposażenia i pomocy nawigacyjnych. Loty tego rodzaju kryły groźne niespodzianki do pokonania których konieczna była zimna krew i rozwaga. W książce przedstawiono wyzwania tej służby, pozwalając czytelnikowi lepiej docenić działalność lotniczek które się w nią zaangażowały.

Dane techniczne: Autor: Magdalena Berkowicz Oprawa: miękka Rok wydania: 2010 Stron: 118 Wymiary (mm) : 150x225

ŚCIEŻKI WŚRÓD CHMUR. WSPOMNIENIA LOTNICZE Andrzej Morgała

Andrzej Morgała był członkiem Wingfoot Lighter than Air Society w Akron Ohio, pozostaje nadal członkiem Klubu Seniorów. Laureat wielu wyróżnień i odznaczeń państwowych. Po przejściu na emeryturę pozostaje nadal czynnym publicystą czego dowodem są jego wspomnienia, które trzymacie w rękach. Opisuje w nich barwnie swoją życiową przygodę z lotnictwem.

Dane techniczne: Autor: Andrzej Morgała Oprawa: miękka Rok wydania: 2009 Stron: 250 Wymiary (mm) : 185x230

WRZEŚNIOWE ESKADRY 31. ESKADRA ROZPOZNAWCZA Andrzej Olejko

Eskadra pracowała jako Eskadra Rozpoznawcza oraz jako Eskadra Lekkiego Bombardowania. Z bardzo nielicznych dziś notatek, z opowiadań załóg, trudno odtworzyć teraz całość jej działań. Wydaje się niemożliwe ułożenie chronologicznej tablicy dokonanych lotów. Było ich sporo. Jako Eskadra Bombowa, Eskadra pracowała tylko trzykrotnie. Rozumie się, że nieomal każdy samolot udający się na rozpoznanie, dopóki to było możliwe ­zabierał ze sobą, pełny ładunek bomb. Jednakże bombardowań zespołowych wykonano tylko trzy. Każde z tych bombardowań było wykonywane za każdym razem w inny sposób, w innych warunkach. Myślę, że ta właśnie -różnorodność? najlepiej dowodzi wysokiego stopnia wyszkolenia załóg Eskadry... Wolno jednak powiedzieć, że bombardowania 31-ej Eskadry są jeszcze jednym dowodem aktywności lotnictwa polskiego w czasie kampanii wrześniowej. A część - wprawdzie bardzo drobną - strat niemieckich w sprzęcie pancerno-motorowym może Eskadra spokojnie zapisać jako swój wyłączny dorobek! Dobra Eskadra!? Por. obs. Tadeusz Kołodziejski, oficer 31 Eskadry Rozpoznawczej tak oto opisywał jej wojenny udział w walkach na podkarpackim niebie. Z wielkopolskiej bazy lotniczej Poznań - Ławica, w końcu sierpnia 1939 r. przegrupowana na południe w rejon Rzeszowa i Lwowa 31 Eskadra Rozpoznawcza, znalazła się w gronie jednostek lotnictwa Armii Karpaty a od 6 IX 1939 r. Armii Małopolska. Poznańskie Karasie, w rękach doświadczonych załóg od początku walk po 18 IX 1939 r. wykonywały loty rozpoznawcze oraz operacje bombowe nad terytorium zarówno Polski jak i wrogiej od 1 IX 1939 r. Słowacji. Szlak bojowy Eskadry to napięcie i dramatyzm lotów załóg operujących bez wsparcia ze strony myśliwców załóg ostrzeliwanych notorycznie przez własne oddziały, braki w uzupełnieniu sprzętu latającego oraz stałe przebazowywanie na kolejne lotniska polowe. Na wojennym szlaku Eskadry do dziś znaleźć można drzemiące w Beskidach wraki bombowo ? rozpoznawczych Karasi oraz mogiły jej załóg rozsiane od Tarnowa po Lubaczów.Na kartach tej książki znajdziecie Państwo zarówno dokumenty, jak i relacje oraz opisy wspomnieniowe dające obraz polskiego września. Książka ta to próba przedstawienia szlaku bojowego jednej z polskich Eskadr, której personel złożył w 1939 r. daninę krwi w obronie najechanej Rzeczpospolitej. Eskadry, której historia zaczynając się w Krakowie w 1918 r. zakończyła się w 1939 r. rumuńskich Czerniowcach. Lotnicy Eskadry znalazłszy się na terenie Rumunii oddawszy tam swe samoloty nie złożyli jednak broni i w ramach Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie do 1945 r. walczyli za sterami bombowych Wellingtonów czy myśliwsko bombowych Mosquito. Część wróciła do kraju, cześć pozostała na emigracji. Do dziś po tej jednostce pozostały jedynie archiwalia oraz nieco pożółkłych fotografii zaś personel jej po 1945 r. rozrzucony został po całym świecie

Dane techniczne: Autor: Andrzej Olejko Oprawa: miękka Rok wydania: 2015 Stron: 98 Wymiary (mm) : 185x230

ZANIM UDERZYŁ GROM. HISTORIA JEDNOSTEK SPECJALNYCH I WOJSK POWIETRZNODESANTOWYCH WOJSKA POLSKIEGO Olton Michał

Wzrost światowego terroryzmu, przestępczości zorganizowanej i przemocy oraz wybuchy w różnych rejonach świata konfliktów na tle politycznym, etnicznym, religijnym i społecznym spowodował, że w interesie bezpieczeństwa posiadanie elitarnych i dobrze wyszkolonych jednostek stało się koniecznością. Utrzymywanie w swoich siłach zbrojnych niewielkich jednostek specjalnych oraz dobrze wyszkolonych formacji powietrznodesantowych potrafiących prowadzić na całym świecie działania specjalne, rozpoznawcze, partyzanckie, zwalczać terrorystów i uwalniać przetrzymywanych zakładników i jeńców oraz umiejących skutecznie opanować i utrzymać do nadejścia większych sił obiektów strategicznych znajdujących się na terenach przeciwnika lub przez niego opanowanych i administrowanych, powoduje automatycznie wzrost prestiżu i pozycji takiego państwa na arenie międzynarodowej. Wśród nielicznych państw na świecie dysponującymi dobrze wyszkolonymi jednostkami specjalnymi i wojskami powietrzno-desantowymi mającymi już na swoim koncie spore doświadczenia bojowe jest również Polska.

Dane techniczne: Autor: Olton Michał Oprawa: twarda Rok wydania: 2010 Stron: 268 Wymiary (mm) : 215x305

SAMOCHODY TERENOWE NA ZIEMIACH POLSKICH TWARDA Jan Tarczyński, Tomasz Szczerbicki

Samochód terenowy w dzisiejszym pojęciu to pojazd kołowy przystosowany do jazdy po bezdrożach, o wzmocnionej budowie i napędzanych wszystkich kołach jezdnych. Samochody tego typu wyposażane są w reduktory przełożeń skrzyni biegów, blokowane mechanizmy różnicowe mostów napędowych, ogumienie o terenowym bieżniku, często wyciągarkę linową i wodoszczelną instalację elektryczną, a niekiedy system centralnego pompowania kół, umożliwiający zmianę ciśnienia w ogumieniu w czasie jazdy. Niektóre modele przystosowane są też do przejazdów przez płytkie przeszkody wodne. W początkowym okresie odtwarzania, po 123 latach rozbiorów, polskiej państwowości, a więc od końca 1918 roku, bo właśnie od tych trudnych dni rozpoczyna się nasza książka, pojęcie „samochód terenowy” było nieco rozszerzone. Oczywiście, że odnosiło się ono w pierwszym rzędzie do pojazdów kołowych z „klasycznym” napędem na wszystkie osie, ale obejmowało także samochody gąsienicowe i półgąsienicowe oraz pojazdy kołowe, dwu i wieloosiowe z napędem na koła tylne, lecz wyposażone w atrybuty dzisiejszego wozu terenowego: reduktor, blokadę mechanizmu różnicowego, specjalne ogumienie i wyciągarkę linową, często w wersji uproszczonej w postaci tzw. samowyciągaczy, czyli bębnów osadzonych na tarczach kół tylnych, z linami umożliwiającymi wyjazd z ciężkiego terenu. Godzi się też przypomnieć, że w początkowym okresie istnienia Państwa Polskiego, a szczególnie w czasie walk o granice w latach 1918–1921, panowało odczucie, że nie specjalna konstrukcja, ale mocna budowa pojazdu, duży prześwit i „ogólne” zdolności do pokonywania złych dróg powodują przydatność określonego modelu do jazdy terenowej. Trzeba tu dodać, że wobec fatalnego stanu dróg, a często ich braku i złego zaopatrzenia w paliwo, podstawowym środkiem wojskowego transportu w owym okresie była lekka ciężarówka lub o mocnej konstrukcji samochód osobowy wyposażone w liny, łopaty, podkłady pod koła oraz zapas paliwa i smarów. Armia była zasadniczym użytkownikiem pojazdów terenowych, a tym samym inicjatorem ich zagranicznych zakupów i wytwarzania w kraju. Wyjątkiem była „cywilna” inicjatywa budowy osobowych samochodów Stetysz, o podwyższonej zdolności pokonywania terenu. W książce przedstawiono modele nie tylko używane powszechnie, ale także ciekawe polskie prototypy czy też wozy zakupione tylko jednostkowo. Na wybranym przykładzie 1937 roku wspomnimy też o interesujących badaniach i próbach samochodów terenowych na potrzeby armii. Próby takie prowadzone były zresztą już od początku lat 20. ubiegłego wieku – najbardziej spektakularne to badania rewelacyjnych przegubowych włoskich ciągników Pavesi, z napędem na 4 koła, które miały zmotoryzować polską artylerię. Termin „terenowe samochody osobowe” to w pojęciu tej pracy pojazdy o cechach określonych powyżej, dostosowane do przewozu osób, bez względu na ich liczbę i sposób transportowania, o nośności do 1–1,5 tony. Samochody te postaramy się przedstawić w opisach indywidualnych wybranych modeli (w układzie chronologicznym) na szerokim tle motoryzacyjnego klimatu Polski, nie unikając też okresów tragicznych w naszej historii, jak np. kampania wrześniowa 1939 roku, okupacja niemiecko-sowiecka lat 1939–1945, walki oddziałów Armii Krajowej używających wozów terenowych zdobytych na wrogu oraz powstania warszawskiego. W kolejnych rozdziałach, opowiadających o czasach po II wojnie światowej, przedstawimy rozwój osobowych samochodów terenowych w naszym kraju, w specyficznym klimacie polityczno-gospodarczym, jaki zapanował w Polsce „ludowej” po 1945 roku, a także w suwerennym już kraju, po upadku komunizmu w 1990 r.

Dane techniczne: Autor: Jan Tarczyński, Tomasz Szczerbicki, Oprawa twarda Rok wydania: 2012 Stron: 278 Wymiary (mm) : 210x300

SAMOLOTY PASAŻERSKIE PZL 4, 27, 44, WICHER POLSKIE KONSTRUKCJE LOTNICZE Andrzej Glass

Na początku XX wieku polscy konstruktorzy odnieśli wiele sukcesów, znajdowali się w światowej czołówce. Wykazali się nie tylko dużymi zdolnościami konstruktorskimi, lecz także doskonałą umiejętnością maksymalnego wykorzystania skromnych możliwości, którymi dysponowali. Autor serii Andrzej Glass w bardzo dokładny sposób ukazał ich osiągnięcia i projekty. Podał wiele dokładnych danych technicznych, opisy historii poszczególnych projektów oraz opis wykorzystania samolotów w różnych dziedzinach życia. Zamieścił liczne fotografie i schematy.

Trzeci zeszyt z serii PKL przedstawia konstrukcje trzech samolotów pasażerskich - PZL 4, 27, 44 "Wicher". Przedstawiono w nim historię rozwoju konstrukcji, uzupełnioną zdjęciami, danymi technicznymi i planami modelarskimi w skali 1:144 i 1:72.

Dane techniczne: Autor: Andrzej Glass Oprawa miękka Rok wydania: 2014, Stron: 28 Wymiary (mm) : 185x235,

DE HAVILLAND DH - 82A TIGER MOTH Jacek Mainka

Na początku lat 1930. RAF rozpoczął poszukiwania standardowego samolotu - taniego i prostego w obsłudze i produkcji. De Havilland dostrzegł szansę na uzyskanie naprawdę dużych zamówień i stanął do konkursu z projektem Moth Trainer - DH - 60T. Samolot powstał jako rozwinięcie DH - 60 z metalową, zamiast drewnianej, konstrukcja kadłuba - tym razem napędzany silnikiem Gipsy wersji III.

Dane techniczne: Autor: Jacek Mainka Oprawa: miękka Rok wydania: 2009 Stron: 92, Wymiary (mm): 185x235

SAMOCHODY CWS Jan Tarczyński

Książka jest próbą przybliżenia pierwszych polskich działań produkcyjnych w zakresie samochodów osobowych, podjętych już w 1922 roku, a więc w niepełne 3 lata po odzyskaniu niepodległości, utraconej w wyniku zaborczych działań sąsiadów: Rosji, Prus i Austrii. Poczynania te przedstawiam na tle ogólnych dokonań motoryzacyjnych pierwszych lat Państwa Polskiego.

Prace nad stworzeniem produkcji samochodów osobowych prowadzone przez Ministerstwo Spraw Wojskowych, zostały zapoczątkowane przez grupę entuzjastów, którzy w trudnych warunkach pierwszych lat niepodległości potrafili rozwinąć ideę własnej wytwórczości i mimo ogólnej niewiary w powodzenie, konsekwentnie ją realizować. Stworzony wówczas przez inż. Tadeusza Tańskiego i jego zespół projektowy samochód osobowy CWS T1 odpowiadał najlepszym konstrukcjom światowym, a pod wieloma względami zdecydowanie je przewyższał. Polscy konstruktorzy stanęli na wysokości zadania. O wiele trudniej było stworzyć w zrujnowanym kraju odpowiednią bazę wytwórczą. Problemy te rozwiązano jednak dość szybko, natomiast trzyletni okres produkcji pojazdu był wystarczająco długi, aby zbudować zremby polskiego przemysłu motoryzacyjnego, rozwiniętego w latach trzydziestych głównie na podstawie umów licencyjnych, przynoszących nowe, doskonalsze technologie. Warto też wspomnieć, że w 1925 roku, gdy zbudowano prototypy samochodów CWS T1, w Polsce było tylko 29,5 tys. samochodów (w tym prawie 5 tys. ciężarówek), W Wielkiej Brytanii w tym czasie jeździło ich milion, we Francji 840 tys., a w Niemczech 370 tys. Tak niski poziom motoryzacji kraju wpływał także na działania zmierzające do stworzenia rodzimej produkcji pojazdów mechanicznych.

W książce omówiono zarówno seryjny model CWS T1 (oraz jego odmiany pochodne), jak i pojazdy prototypowe CWS T8 i CWS T2, zbudowane w pojedynczych egzemplarzach według projektu tych samych konstruktorów. Przedstawiono także sylwetki twórców i osób zaangażowanych w produkcję samochodu.

Dane techniczne: Autor: Jan Tarczyński Oprawa miękka Rok wydania: 2018, Stron:164, Wymiary (mm) : 190x230