OD BUZUŁUKU DO MONTE CASSINO. From Buzuluk to Monte Cassino Zbigniew Wawer

Do Broni! Numer specjalny 1/2009 Lotniczy

Pierwszy numer specjalny naszego dwumiesięcznika „Do Broni!” postanowiliśmy poświęcić lotnictwu. Uwagę skupiliśmy ma tematach dotyczących lotnictwa polskiego. Polecamy materiał monograficzny o francuskim samolocie bombowym Farman F-68 Goliath, który służył w na przełomie lat 20. i 30. XX wieku. Autor w swoim materiale wykorzystał liczne, nigdzie nie publikowane zdjęcia.

Nasze łamy otwarte są także na mało znane tematy lotnictwa amatorskiego. Prezentujemy ciekawy materiał o samolocie harcerskim ZB-2 oraz o Klemmie Kl-35, który był użytkowany w Aeroklubie Poznańskim i Warszawskim. Miłośnicy archeologii lotniczej zapewne z zainteresowaniem przeczytają artykuł o odnalezieniu i rekonstrukcji Spitfire’a BS410 ppor. Piotra Kuryłłowicza z 315 Dywizjonu Myśliwskiego. Kuryłłowicz został zestrzelony nad Francją 13 maja 1943 roku i dostał się do niewoli. W Grudniu 2005 roku grupa francuskich badaczy wykopała szczątki tego samolotu, który obecnie jest rekonstruowany i zapewne już niedługo zobaczymy na niebie.

Przywracaniem świetności zabytkom lotnictwa z powodzeniem zajmuje się Fundacja Polskie Orły organizator XIV Międzynarodowego Pikniku Lotniczego w Góraszce. Na łamach naszego pisma przedstawiamy historię rekonstrukcji SBLina-2, który jest w posiadaniu Fundacji. Na koniec zgodnie z tradycją naszego magazynu prawdziwa gratka dla miłośników historii polskich skrzydeł. Publikujemy rysunki oraz opis techniczny wodnosamolotu RWD-22, który miał zastąpić wysłużone Lubliny R-XIII

W numerze:

Góraszka dla kolekcjonerów

Rekonstrukcja SBLiM-2 w Góraszce

Dakota, C-47 i DC-3 w Polsce

Jeden człowiek – dwa życiorysy

„301 Eskadra”

I.(J)/LG 2 w walce z lotnictwem polskim w 1939 roku

Harcerski Samolot

Jasio z Poznania, czyli Klemm z Gubina

Farman F-68BN4 Goliath w polskiej służbie

Problemy z LWS-3 Mewa

Wielka ucieczka A.D. 2009

Samoloty i ludzie

RWD-22 w dokumentach Centralnego Archiwum Wojskowego

Gdyńskie Ważki w akcji

Zimowe loty w Mińsku Mazowieckim

Historia jednego myśliwca

Dane techniczne: Autor: Praca zbiorowa Oprawa: miękka Rok wydania: 2009 Stron: 126 Wymiary (mm) : 210x295

JOSEF FRANTISEK HISTORIA PRAWDZIWA Rajlich Jiri

Josef Frantisek - Czech, który wybrał walkę ramię w ramię z polskimi żołnierzami, zapisał się w historii jako 4. aliancki as pilotażu. Podczas jednego miesiąca walk zestrzelił 17 wrogich samolotów.

Dzięki książce Arkadego Fiedlera Dywizjon 303 Frantisek stał się bohaterem narodowym Polaków pomimo iż nigdy nie uzyskał polskiego obywatelstwa. As Bitwy o Anglię był człowiekiem z krwi i kości, któremu nie obce były chwile słabości i młodzieńczej fantazji. Słynący z brawury pilot myśliwski staje się dzięki J. Rajlichowi postacią bardziej bliską i zrozumiałą.

Dane techniczne: Autor: Rajlich Jiri Oprawa: miękka Rok wydania: 2011 Stron: 196 Wymiary (mm) : 185x230

PANCERNE BOJE WRZEŚNIA Rajmund Szubański

Książka niniejsza w `panoramicznym`, rzec można, układzie przedstawia miejsca, czas, angażowane siły, przebieg wydarzeń i wyniki działań wszystkich rodzajów broni pancernych w 1939 roku. Opierając się na kryteriach chronologicznych, uwzględnia przy tym fakt, że we Wrześniu nie było wyraźnych, jednolitych przedziałów czasowych, jednakowo determinujących postać i przebieg starć zbrojnych na całym teatrze działań, co w konsekwencji powoduje przypadki wybiegania naprzód lub cofania się w czasie. Autor starał się napisać książkę w sposób przystępny, ale i możliwie w pełni historyczny Ma to być lektura `dla ludzi`, a w szczególności `dla pokoleń`, czyli dla młodzieży, przekazująca jej autentyczne, nie zawsze dotychczas spopularyzowane informacje na temat istotnych fragmentów walki naszego narodu, które chlubnie wpisały się na karty dziejów polskiego oręża.

Dane techniczne: Autor: Rajmund Szubański Oprawa: miękka Rok wydania: 2009 Stron: 222 Wymiary (mm) : 185x230

SAMOLOTY SPORTOWE RWD-6 I RWD-9 Glass Andrzej

W 1931 r. w Warsztatach Sekcji Lotniczej KMSPW na Okęciu rozpoczęto prace nad projektem samolotu RWD-6, przeznaczonego do udziału w III Challenge 1932 r.

Dane techniczne: Autor: Glass Andrzej Oprawa: miękka Rok wydania: 2014 Stron: 48 Wymiary (mm) : 185x230

ŚCIEŻKI WŚRÓD CHMUR. WSPOMNIENIA LOTNICZE Andrzej Morgała

Andrzej Morgała był członkiem Wingfoot Lighter than Air Society w Akron Ohio, pozostaje nadal członkiem Klubu Seniorów. Laureat wielu wyróżnień i odznaczeń państwowych. Po przejściu na emeryturę pozostaje nadal czynnym publicystą czego dowodem są jego wspomnienia, które trzymacie w rękach. Opisuje w nich barwnie swoją życiową przygodę z lotnictwem.

Dane techniczne: Autor: Andrzej Morgała Oprawa: miękka Rok wydania: 2009 Stron: 250 Wymiary (mm) : 185x230

WRZEŚNIOWE ESKADRY 31. ESKADRA ROZPOZNAWCZA Andrzej Olejko

Eskadra pracowała jako Eskadra Rozpoznawcza oraz jako Eskadra Lekkiego Bombardowania. Z bardzo nielicznych dziś notatek, z opowiadań załóg, trudno odtworzyć teraz całość jej działań. Wydaje się niemożliwe ułożenie chronologicznej tablicy dokonanych lotów. Było ich sporo. Jako Eskadra Bombowa, Eskadra pracowała tylko trzykrotnie. Rozumie się, że nieomal każdy samolot udający się na rozpoznanie, dopóki to było możliwe ­zabierał ze sobą, pełny ładunek bomb. Jednakże bombardowań zespołowych wykonano tylko trzy. Każde z tych bombardowań było wykonywane za każdym razem w inny sposób, w innych warunkach. Myślę, że ta właśnie -różnorodność? najlepiej dowodzi wysokiego stopnia wyszkolenia załóg Eskadry... Wolno jednak powiedzieć, że bombardowania 31-ej Eskadry są jeszcze jednym dowodem aktywności lotnictwa polskiego w czasie kampanii wrześniowej. A część - wprawdzie bardzo drobną - strat niemieckich w sprzęcie pancerno-motorowym może Eskadra spokojnie zapisać jako swój wyłączny dorobek! Dobra Eskadra!? Por. obs. Tadeusz Kołodziejski, oficer 31 Eskadry Rozpoznawczej tak oto opisywał jej wojenny udział w walkach na podkarpackim niebie. Z wielkopolskiej bazy lotniczej Poznań - Ławica, w końcu sierpnia 1939 r. przegrupowana na południe w rejon Rzeszowa i Lwowa 31 Eskadra Rozpoznawcza, znalazła się w gronie jednostek lotnictwa Armii Karpaty a od 6 IX 1939 r. Armii Małopolska. Poznańskie Karasie, w rękach doświadczonych załóg od początku walk po 18 IX 1939 r. wykonywały loty rozpoznawcze oraz operacje bombowe nad terytorium zarówno Polski jak i wrogiej od 1 IX 1939 r. Słowacji. Szlak bojowy Eskadry to napięcie i dramatyzm lotów załóg operujących bez wsparcia ze strony myśliwców załóg ostrzeliwanych notorycznie przez własne oddziały, braki w uzupełnieniu sprzętu latającego oraz stałe przebazowywanie na kolejne lotniska polowe. Na wojennym szlaku Eskadry do dziś znaleźć można drzemiące w Beskidach wraki bombowo ? rozpoznawczych Karasi oraz mogiły jej załóg rozsiane od Tarnowa po Lubaczów.Na kartach tej książki znajdziecie Państwo zarówno dokumenty, jak i relacje oraz opisy wspomnieniowe dające obraz polskiego września. Książka ta to próba przedstawienia szlaku bojowego jednej z polskich Eskadr, której personel złożył w 1939 r. daninę krwi w obronie najechanej Rzeczpospolitej. Eskadry, której historia zaczynając się w Krakowie w 1918 r. zakończyła się w 1939 r. rumuńskich Czerniowcach. Lotnicy Eskadry znalazłszy się na terenie Rumunii oddawszy tam swe samoloty nie złożyli jednak broni i w ramach Polskich Sił Powietrznych na Zachodzie do 1945 r. walczyli za sterami bombowych Wellingtonów czy myśliwsko bombowych Mosquito. Część wróciła do kraju, cześć pozostała na emigracji. Do dziś po tej jednostce pozostały jedynie archiwalia oraz nieco pożółkłych fotografii zaś personel jej po 1945 r. rozrzucony został po całym świecie

Dane techniczne: Autor: Andrzej Olejko Oprawa: miękka Rok wydania: 2015 Stron: 98 Wymiary (mm) : 185x230

1 DYWIZJA PANCERNA ORGANIZACJA I WYSZKOLENIE Tym Julisz S.

Niniejsza publikacja to analityczne studium historyczno-wojskowe poświęcone organizacji i szkoleniu polskiej 1. Dywizji Pancernej w okresie od jej utworzenia do chwili wyruszenia do walki w ramach 21. Grupy Armii. Jej celem jest pogłębienie, usystematyzowanie i zobiektywizowanie dotychczasowego stanu wiedzy na temat kolejnych rozwiązań strukturalno-organizacyjnych w jakich funkcjonowała pierwsza polska wielka jednostka pancerna, założeń jej użycia taktycznego oraz niezwykle złożonego procesu szkolenia dywizji. Jest ona pierwszym tak szczegółowym i rzetelnym opracowaniem tego tematu, opartym na bogatej bazie źródłowej znajdującej się w brytyjskim the National Archives oraz w Instytucie Polskim i Muzeum im. Gen. Sikorskiego w Londynie. Swe rozważania autor rozpoczyna w momencie utworzenia obozu Oddziałów Pancerno-Motorowych we Francji wiosną 1940 roku, a kończy w ostatniej dekadzie lipca 1944 roku, kiedy dywizja wyruszyła na front do Normandii.

Dane techniczne: Autor: Tym Julisz S. Oprawa: miękka Rok wydania: 2009 Stron: 576 Wymiary (mm) : 185x230

CZATA 49 RELACJE I WSPOMNIENIA ŻOŁNIERZY BATALIONU ARMII KRAJOWEJ Bartosz Nowożycki

"Przez 63 dni Powstania Warszawskiego batalion „Czata 49” przeszedł bardzo długi i krwawy szlak bojowy z Woli przez Stare Miasto, Śródmieście, Czerniaków, Mokotów skończywszy znów w Śródmieściu. Żołnierze „Czaty 49” wzięli udział w dramatycznych i krwawych walkach o takie obiekty jak choćby: cmentarze na Woli, magazyny na ul. Stawki, Dworzec Gdański, szpital św. Jana Bożego. Walczyli również podczas trudnych i przypłaconych wieloma ofiarami akcjach, takich jak: próba połączenia sił AK z Żoliborza i Kampinosu ze Starym Miastem, desant na pl. Bankowy, obrona przyczółka Czerniakowskiego i wiele innych.

Niniejsza publikacja zawiera relacje oraz wspomnienia byłych żołnierzy batalionu Armii Krajowej ""Czata 49"", które pochodzą z zasobu Archiwum Akt Nowych w Warszawie. Dokumenty te stanowią uzupełnienie do monografii napisanej przez autora pt. ""Batalion Armii Krajowej Czata 49 w Powstaniu Warszawskim"".

Dane techniczne: Autor: Bartosz Nowożycki Oprawa: miękka Rok wydania: 2011 Stron: 388 Wymiary (mm) : 185x230

Do Broni! nr 2-3/2009

Kolejny numer dwumiesięcznika „Do Broni!” - Pierwszy numer specjalny naszego dwumiesięcznika „Do Broni!” postanowiliśmy poświęcić lotnictwu. Uwagę skupiliśmy ma tematach dotyczących lotnictwa polskiego. Polecamy materiał monograficzny o francuskim samolocie bombowym Farman F-68 Goliath, który służył w na przełomie lat 20. i 30. XX wieku. Autor w swoim materiale wykorzystał liczne, nigdzie nie publikowane zdjęcia.

Nasze łamy otwarte są także na mało znane tematy lotnictwa amatorskiego. Prezentujemy ciekawy materiał o samolocie harcerskim ZB-2 oraz o Klemmie Kl-35, który był użytkowany w Aeroklubie Poznańskim i Warszawskim. Miłośnicy archeologii lotniczej zapewne z zainteresowaniem przeczytają artykuł o odnalezieniu i rekonstrukcji Spitfire’a BS410 ppor. Piotra Kuryłłowicza z 315 Dywizjonu Myśliwskiego. Kuryłłowicz został zestrzelony nad Francją 13 maja 1943 roku i dostał się do niewoli. W Grudniu 2005 roku grupa francuskich badaczy wykopała szczątki tego samolotu, który obecnie jest rekonstruowany i zapewne już niedługo zobaczymy na niebie.

Przywracaniem świetności zabytkom lotnictwa z powodzeniem zajmuje się Fundacja Polskie Orły organizator XIV Międzynarodowego Pikniku Lotniczego w Góraszce. Na łamach naszego pisma przedstawiamy historię rekonstrukcji SBLina-2, który jest w posiadaniu Fundacji. Na koniec zgodnie z tradycją naszego magazynu prawdziwa gratka dla miłośników historii polskich skrzydeł. Publikujemy rysunki oraz opis techniczny wodnosamolotu RWD-22, który miał zastąpić wysłużone Lubliny R-XIII

W numerze:

Góraszka dla kolekcjonerów

Rekonstrukcja SBLiM-2 w Góraszce

Dakota, C-47 i DC-3 w Polsce

Jeden człowiek – dwa życiorysy

„301 Eskadra”

I.(J)/LG 2 w walce z lotnictwem polskim w 1939 roku

Harcerski Samolot

Jasio z Poznania, czyli Klemm z Gubina

Farman F-68BN4 Goliath w polskiej służbie

Problemy z LWS-3 Mewa

Wielka ucieczka A.D. 2009

Samoloty i ludzie

RWD-22 w dokumentach Centralnego Archiwum Wojskowego

Gdyńskie Ważki w akcji

Zimowe loty w Mińsku Mazowieckim

Historia jednego myśliwca

Dane techniczne: Autor: Praca zbiorowa Oprawa: miękka Rok wydania: 2009 Stron: 134 Wymiary (mm) : 210x295

POCZET TWÓRCÓW MOTORYZACJI Aleksander Marian Rostocki

Dzisiaj samochody tak mocno wrosły w naszą rzeczywistość i w otaczający nas krajobraz, że trudno byłoby sobie wyobrazić świat bez zmotoryzowanych wehikułów. Kształt motoryzacji na obecnym etapie rozwoju naszej cywilizacji uformowali ludzie, którzy zajmowali się budową samochodów, ich udoskonalaniem, organizacją produkcji, propagowaniem motoryzacji i walką ze wstecznictwem w rozwoju postępu technicznego, wypróbowywaniem pojazdów poprzez wyścigi i wyczyny sportowe. Wśród tych ludzi było wielu genialnych wynalazców, odkrywców, nowatorów. Byli też ludzie zwyczajni, szukający pracy, przygody lub rozrywki w użytkowaniu czy badaniu samochodów. Spośród wielu ludzi wybrałem ponad 150, którzy wydają się być godni nazwy "twórcy motoryzacji".

Dane techniczne: Autor: Aleksander Marian Rostocki Oprawa: miękka Rok wydania: 2009 Stron: 154 Wymiary (mm) : 185x230

SAMOCHODY CIĘŻAROWE URSUS 1928 - 1930 Glajzer Andrzej

Dla większości interesujących się historią polskiego przemysłu, marka Ursusa jednoznacznie kojarzy się z wieloma typami produkowanych od roku 1947 ciągników rolniczych i metalurgią. Mało kto jednak pamięta, że tak nazywały się wytwarzane od roku 1928 metodami przemysłowymi pierwsze polskie samochody ciężarowe produkowane na licencji włoskiej firmy SPA. Przedstawione w książce fakty i zachowane w archiwach zPC Ursus fotografie są świadectwem wkładu czechowickiej fabryki w proces motoryzacji odradzającego się kraju, genezę samochodów Ursusa, jak również rozwój ich konstrukcji będący udziałem polskiej kadry technicznej. Obszerna część opracowania skierowana jest dla pasjonatów techniki samochodowej, którzy znajdą tu liczne opisy, rysunki i schematy często niespotykanych już dziś rozwiązań. W książce przedstawiono również zdjęcia opancerzonego samochodu Ursus wz. 29.

Dane techniczne: Autor: Glajzer Andrzej Oprawa: miękka Rok wydania: 2007 Stron: 55 Wymiary (mm) : 185x230

Z HITLEREM NA ZACHODZIE - MIT HITLER IM WESTEN. WERSJA POLSKO-NIEMIECKA

Fenomenem błyskawicznej kariery człowieka, który zafascynował i otumanił wielomilionowy europejski naród, w coraz większym stopniu staje się dziś na całym świecie przedmiotem powszechnego zainteresowania. Złożyły się na to między innymi różne aspekty mechanizmu nachalnej, często prymitywnej, ale jakże skutecznej propagandy. Jednym z jej istotnych elementów była elastyczna polityka wydawnicza. Do tych, którym zawiła treść i retoryka „Mein Kampf” sprawiała trudność w percepcji programu partii hitlerowskiej, jego tezy docierać miały w postaci wydawanych w masowych nakładach umiejętnie dobranych, bogato ilustrowanych publikacji. Ich przewodnim tematem było ukazanie „wodza”, jako charyzmatycznego przywódcy narodu, a z czasem także i „genialnego stratega wojskowego” (stanowiąc przy tym też niemałe źródło osobistych dochodów Hitlera).

Jednym z etapów, a i punktów kulminacyjnych tego procesu było pokonanie i rzucenie na kolana Francji – państwa uważanego za największą militarną potęgę świata zachodniego. Zadaniem i celem autorów: wydawcy i tłumacza przedstawianego reprintu było zademonstrowanie, na zasadzie „stopklatki”, jednej z typowych, klasycznych publikacji okresu „tysiącletniej rzeszy”, książki, która miała ukazać przebieg łatwej „ładnej” wojny.

Nie od rzeczy będzie tu przypomnieć, że wojenne podboje Hitlera poprzedzone były ciągiem zdumiewających swą skutecznością posunięć dokonywanych pod pretekstem obrony jego rodaków uciskanych rzekomo w państwach sąsiadujących z Niemcami. Dość nieoczekiwanie ten motyw, o charakterze nacjonalistycznych i imperialistycznych ciągot, zyskał ostatnio na złowrogiej aktualności - i to właśnie stało się bezpośrednim impulsem do wydania reprintu „Z Hitlerem na Zachodzie”.

Tłumaczenie i opracowanie wersji polskiej: Rajmund Szubański. Publikacja w języku polskim i niemieckim.

Dane techniczne: Autor: Rajmund Szubański Oprawa: miękka Rok wydania: 2015 Stron: 134 Wymiary (mm) : 190x265

ARTYLERIA SAMOBIEŻNA W POLSKICH SIŁACH ZBROJNYCH Zbigniew Lalak

Pojazdy bojowe używane w jednostkach artylerii Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie:

Książka zawiera bardzo dużo zdjęć, rysunki. Opisuje: 105 mm HMC M7, 75 mm GMC M3, M16 MGMC M10, 17-prd. M10 SP, Valentine, 17-pdr. SP Archer, 25-pdr. RAM Carrier, Crusader III AA Mk.III, Carrier, SP,4x4,40 mm AA(Bofors) Morris-Commercial C9/B . W książce opisano artylerię samobieżną w WP 1918 - 1939 i organizację, działania i wyposażenie PSZ na zachodzie.

Dane techniczne: Autor: Zbigniew Lalak Oprawa: miękka Rok wydania: 2011 Stron: 216 Wymiary (mm) :185x235

KATYŃ. ZBRODNIA NIEUKARANA Krzysztof Komorowski (red.)

Katyń zajmuje w naszej pamięci narodowej miejsce szczególne. Jest bowiem symbolem sowieckich zbrodni wojennych popełnionych na Polakach podczas II wojny światowej. Znamienne, że pamięci Katynia, jego wyrazistej obecności w świadomości historycznej narodu polskiego, nie zdołały osłabić ani wieloletnie kłamstwa, ani rozmyślne przemilczenia, ani natrętna propaganda. Swoistym paradoksem jest natomiast niebezpieczna relatywizacja tragicznej pamięci w miarę krzepnięcia III Rzeczypospolitej.

Dane techniczne: Autor: Krzysztof Komorowski (red.) Oprawa: miękka Rok wydania: 2009 Stron: 182 Wymiary (mm) :150x220

ZANIM UDERZYŁ GROM. HISTORIA JEDNOSTEK SPECJALNYCH I WOJSK POWIETRZNODESANTOWYCH WOJSKA POLSKIEGO Olton Michał

Wzrost światowego terroryzmu, przestępczości zorganizowanej i przemocy oraz wybuchy w różnych rejonach świata konfliktów na tle politycznym, etnicznym, religijnym i społecznym spowodował, że w interesie bezpieczeństwa posiadanie elitarnych i dobrze wyszkolonych jednostek stało się koniecznością. Utrzymywanie w swoich siłach zbrojnych niewielkich jednostek specjalnych oraz dobrze wyszkolonych formacji powietrznodesantowych potrafiących prowadzić na całym świecie działania specjalne, rozpoznawcze, partyzanckie, zwalczać terrorystów i uwalniać przetrzymywanych zakładników i jeńców oraz umiejących skutecznie opanować i utrzymać do nadejścia większych sił obiektów strategicznych znajdujących się na terenach przeciwnika lub przez niego opanowanych i administrowanych, powoduje automatycznie wzrost prestiżu i pozycji takiego państwa na arenie międzynarodowej. Wśród nielicznych państw na świecie dysponującymi dobrze wyszkolonymi jednostkami specjalnymi i wojskami powietrzno-desantowymi mającymi już na swoim koncie spore doświadczenia bojowe jest również Polska.

Dane techniczne: Autor: Olton Michał Oprawa: twarda Rok wydania: 2010 Stron: 268 Wymiary (mm) : 215x305

SAMOCHODY TERENOWE NA ZIEMIACH POLSKICH TWARDA Jan Tarczyński, Tomasz Szczerbicki

Samochód terenowy w dzisiejszym pojęciu to pojazd kołowy przystosowany do jazdy po bezdrożach, o wzmocnionej budowie i napędzanych wszystkich kołach jezdnych. Samochody tego typu wyposażane są w reduktory przełożeń skrzyni biegów, blokowane mechanizmy różnicowe mostów napędowych, ogumienie o terenowym bieżniku, często wyciągarkę linową i wodoszczelną instalację elektryczną, a niekiedy system centralnego pompowania kół, umożliwiający zmianę ciśnienia w ogumieniu w czasie jazdy. Niektóre modele przystosowane są też do przejazdów przez płytkie przeszkody wodne. W początkowym okresie odtwarzania, po 123 latach rozbiorów, polskiej państwowości, a więc od końca 1918 roku, bo właśnie od tych trudnych dni rozpoczyna się nasza książka, pojęcie „samochód terenowy” było nieco rozszerzone. Oczywiście, że odnosiło się ono w pierwszym rzędzie do pojazdów kołowych z „klasycznym” napędem na wszystkie osie, ale obejmowało także samochody gąsienicowe i półgąsienicowe oraz pojazdy kołowe, dwu i wieloosiowe z napędem na koła tylne, lecz wyposażone w atrybuty dzisiejszego wozu terenowego: reduktor, blokadę mechanizmu różnicowego, specjalne ogumienie i wyciągarkę linową, często w wersji uproszczonej w postaci tzw. samowyciągaczy, czyli bębnów osadzonych na tarczach kół tylnych, z linami umożliwiającymi wyjazd z ciężkiego terenu. Godzi się też przypomnieć, że w początkowym okresie istnienia Państwa Polskiego, a szczególnie w czasie walk o granice w latach 1918–1921, panowało odczucie, że nie specjalna konstrukcja, ale mocna budowa pojazdu, duży prześwit i „ogólne” zdolności do pokonywania złych dróg powodują przydatność określonego modelu do jazdy terenowej. Trzeba tu dodać, że wobec fatalnego stanu dróg, a często ich braku i złego zaopatrzenia w paliwo, podstawowym środkiem wojskowego transportu w owym okresie była lekka ciężarówka lub o mocnej konstrukcji samochód osobowy wyposażone w liny, łopaty, podkłady pod koła oraz zapas paliwa i smarów. Armia była zasadniczym użytkownikiem pojazdów terenowych, a tym samym inicjatorem ich zagranicznych zakupów i wytwarzania w kraju. Wyjątkiem była „cywilna” inicjatywa budowy osobowych samochodów Stetysz, o podwyższonej zdolności pokonywania terenu. W książce przedstawiono modele nie tylko używane powszechnie, ale także ciekawe polskie prototypy czy też wozy zakupione tylko jednostkowo. Na wybranym przykładzie 1937 roku wspomnimy też o interesujących badaniach i próbach samochodów terenowych na potrzeby armii. Próby takie prowadzone były zresztą już od początku lat 20. ubiegłego wieku – najbardziej spektakularne to badania rewelacyjnych przegubowych włoskich ciągników Pavesi, z napędem na 4 koła, które miały zmotoryzować polską artylerię. Termin „terenowe samochody osobowe” to w pojęciu tej pracy pojazdy o cechach określonych powyżej, dostosowane do przewozu osób, bez względu na ich liczbę i sposób transportowania, o nośności do 1–1,5 tony. Samochody te postaramy się przedstawić w opisach indywidualnych wybranych modeli (w układzie chronologicznym) na szerokim tle motoryzacyjnego klimatu Polski, nie unikając też okresów tragicznych w naszej historii, jak np. kampania wrześniowa 1939 roku, okupacja niemiecko-sowiecka lat 1939–1945, walki oddziałów Armii Krajowej używających wozów terenowych zdobytych na wrogu oraz powstania warszawskiego. W kolejnych rozdziałach, opowiadających o czasach po II wojnie światowej, przedstawimy rozwój osobowych samochodów terenowych w naszym kraju, w specyficznym klimacie polityczno-gospodarczym, jaki zapanował w Polsce „ludowej” po 1945 roku, a także w suwerennym już kraju, po upadku komunizmu w 1990 r.

Dane techniczne: Autor: Jan Tarczyński, Tomasz Szczerbicki, Oprawa twarda Rok wydania: 2012 Stron: 278 Wymiary (mm) : 210x300

LEKKI ŚMIGŁOWIEC PZL SW-4 Piotr Buchman

W drugiej połowie lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku, w Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku zrodziła się koncepcja budowy lekkiego, wielozadaniowego śmigłowca. W ten sposób powstał projekt SW-4. Publikacja przedstawia jego historię od powstania prototypu do chwili obecnej. W publikacji przedstawiono, na zdjęciach i rysunkach, szczegółowo konstrukcje śmigłowca oraz poszczególnych wersji. Choć głównym użytkownikiem wiropłata są Siły Powietrzne RP to znajduje on również zastosowanie w lotnictwie cywilnym. W publikacji znajduje się wykaz wyprodukowanych SW-4 i ich użytkowników. Modelarze znajdą dla siebie wiele zdjęć ukazujących detale konstrukcji oraz plany w skali 1:72 i 1:48. Lekki śmigłowiec SW-4, autorstwa Piotra Buchmana, to 7 zeszyt z serii TBIU Wydawnictwa zP. Jest to jednocześnie pierwsza, i dotychczas jedyna, monografia dotycząca śmigłowca SW-4. Publikacja zawiera 88 zdjęć, 27 rysunków, rzutów i sylwetek barwnych.

Dane techniczne: Autor: Piotr Buchman Oprawa miękka Rok wydania: 2013, Stron: 48 Wymiary (mm) : 185x235,

HISTORIA 5. PUŁKU STRZELCÓW KONNYCH 1807-1939 Edmund Juśko Maciej Małozięć

Publikacja stanowi próbę udokumentowania dziejów 5. Pułku Strzelców Konnych. W pierwszym rozdziale przedstawione zostały losy pułku, począwszy od jego powstania u boku Napoleona I, aż po walki armii Księstwa Warszawskiego. Strzelcy wzięli udział w walkach 1807 roku, które toczono z wojskami pruskimi i rosyjskimi. W 1809 roku 5. Pułk Strzelców Konnych brał udział w wojnie z Austrią. W trakcie tych kampanii pułk wykazał się doskonałym wyszkoleniem i wysoką odwagą osobistą żołnierzy. Chwile chwały przysporzyła 5. Pułkowi Strzelców Konnych wojna z Rosją w 1812 roku. Upadek Napoleona I to również koniec istnienia pułku.

Odtworzenie Pułku nastąpiło w Królestwie Polskim powstałym w 1815 roku. Jednak dopiero 19 stycznia 1831 roku Pułk powrócił do swojej historycznej nazwy „5. Pułk Strzelców Konnych”. W okresie wojny polsko-rosyjskiej 1830-31 Pułk walczył z wojskami rosyjskimi pod Wyszkowem, Wawrem, Nową Wsią, Raciążem, Grochowem, Ostrołęką. W październiku 1831 roku 5. Pułk Strzelców Konnych opuścił tereny Królestwa Polskiego przekraczając granicę zaboru pruskiego i austriackiego. Klęska Wojsk Polskich ponownie oznaczała rozwiązanie Pułku. W trakcie walk w okresie 1918-1921 5. Pułk Strzelców Konnych został sformowany z mniejszych pododdziałów i ponownie wkroczył na drogę chwały. Okres międzywojenny to dla Pułku przede wszystkim ciągłe szkolenia i czas podnoszenia umiejętności wojskowych.

W wojnie polsko-niemieckiej w 1939 roku 5. PSK działając w ramach Krakowskiej Brygady Kawalerii odznaczył się między innymi w walkach pod Woźnikami, Tarnawatką oraz Tomaszowem Lubelskim. W okresie okupacji żołnierze 5. Pułku Strzelców Konnych brali udział w konspiracji w szeregach armii krajowej część znalazła się także w jednostkach liniowych Polskich Sił Zbrojnych walczących z Niemcami na froncie zachodnim

Dane techniczne: Autor: Praca zbiorowa Oprawa miękka Rok wydania: 2014, Stron: 238, Wymiary (mm) : 185x230

HURECZKO HISTORIA LOTNISKA TWIERDZY PRZEMYŚL Przemysław Chrążykiewicz, Dariusz Karnas

Jest to książka o lotnisku nieco zapomnianym, którego nazwa nieczęsto pojawia się w opracowaniach dotyczących lotnictwa, czy historii regionu. Osobom interesującym się jednym albo drugim zagadnieniem lub obydwoma jednocześnie chcemy pokazać bardzo bogate tradycje lotnicze Przemyśla. Natomiast Czytelnicy, dla których sam fakt istnienia lotniska nie jest niczym nowym, znajdą tu, obok spraw wartych przypomnienia, wiele niepublikowanych dotąd materiałów.Znaczną część książki poświęcamy wkładowi dopiero rodzącego się lotnictwa w odzyskanie przez Polskę niepodległości. Należy uświadomić sobie, iż wiele wydarzeń, które do tego doprowadziły, miało miejsce wcześniej niż 11 listopada 1918 r. Ta data może być tylko umownie uznana za początek egzystencji naszego państwa po ustaniu rozbiorów. Wywalczenie niepodległości poprzedziła mozolna praca i często bohaterskie czyny wielu osób zaangażowanych w proces budowy ojczyzny. W wymiarze lotniczym były to trzy wydarzenia wielkiej wagi. Miały one znaczenie zarówno symboliczne, jak i czysto praktyczne. Tak więc, już 31 października 1918 r. krakowskie lotnisko na Rakowicach było w rękach polskich. Wkrótce po tym, bo 2 lub 3 listopada dokładna data nadal czeka na ostateczne ustalenie z przemyskiego lotniska w Hureczku wystartowała do Krakowa grupa samolotów, pod dowództwem oficera Wojska Polskiego, por. pil. Wiktora Robotyckiego, który był rodowitym przemyślaninem. Dwa albo trzy dni później, nad Lwowem wykonano nie mający precedensu lot bojowy polskiego samolotu.Każda z tych akcji wniosła coś nowego w proces powstawania lotnictwa, a trzy miasta Kraków, Lwów, Przemyśl wkrótce połączyło szczególne braterstwo w walce o Kresy Wschodnie. Pisząc o tym, nie sposób jednocześnie nie zwrócić uwagi na dotychczas błędnie (w sposób pomniejszający rolę lotniska w Hureczku) przedstawianą kolejność owych wydarzeń.

Dane techniczne: Autor: Przemysław Chrążykiewicz, Dariusz Karnas, Oprawa: miękka Rok wydania: 2009 Stron: 132, Wymiary (mm): 185x230

SAMOCHODY CWS Jan Tarczyński

Książka jest próbą przybliżenia pierwszych polskich działań produkcyjnych w zakresie samochodów osobowych, podjętych już w 1922 roku, a więc w niepełne 3 lata po odzyskaniu niepodległości, utraconej w wyniku zaborczych działań sąsiadów: Rosji, Prus i Austrii. Poczynania te przedstawiam na tle ogólnych dokonań motoryzacyjnych pierwszych lat Państwa Polskiego.

Prace nad stworzeniem produkcji samochodów osobowych prowadzone przez Ministerstwo Spraw Wojskowych, zostały zapoczątkowane przez grupę entuzjastów, którzy w trudnych warunkach pierwszych lat niepodległości potrafili rozwinąć ideę własnej wytwórczości i mimo ogólnej niewiary w powodzenie, konsekwentnie ją realizować. Stworzony wówczas przez inż. Tadeusza Tańskiego i jego zespół projektowy samochód osobowy CWS T1 odpowiadał najlepszym konstrukcjom światowym, a pod wieloma względami zdecydowanie je przewyższał. Polscy konstruktorzy stanęli na wysokości zadania. O wiele trudniej było stworzyć w zrujnowanym kraju odpowiednią bazę wytwórczą. Problemy te rozwiązano jednak dość szybko, natomiast trzyletni okres produkcji pojazdu był wystarczająco długi, aby zbudować zremby polskiego przemysłu motoryzacyjnego, rozwiniętego w latach trzydziestych głównie na podstawie umów licencyjnych, przynoszących nowe, doskonalsze technologie. Warto też wspomnieć, że w 1925 roku, gdy zbudowano prototypy samochodów CWS T1, w Polsce było tylko 29,5 tys. samochodów (w tym prawie 5 tys. ciężarówek), W Wielkiej Brytanii w tym czasie jeździło ich milion, we Francji 840 tys., a w Niemczech 370 tys. Tak niski poziom motoryzacji kraju wpływał także na działania zmierzające do stworzenia rodzimej produkcji pojazdów mechanicznych.

W książce omówiono zarówno seryjny model CWS T1 (oraz jego odmiany pochodne), jak i pojazdy prototypowe CWS T8 i CWS T2, zbudowane w pojedynczych egzemplarzach według projektu tych samych konstruktorów. Przedstawiono także sylwetki twórców i osób zaangażowanych w produkcję samochodu.

Dane techniczne: Autor: Jan Tarczyński Oprawa miękka Rok wydania: 2018, Stron:164, Wymiary (mm) : 190x230

ŁÓDZKIE SAMOLOTY INŻYNIERA SOŁTYKA Edward Kocent-Zieliński

Próba przedstawienia dziejów powstania i działalności Lotniczych Warsztatów Doświadczalnych. Autor wiele miejsca poświęcił ludziom tworzącym tą instytucję, polityczno-ekonomicznym uwarunkowaniom budowy polskie lotnictwa powojennego oraz ówczesnemu obrazowi Łodzi. Przede wszystkim jednak skupił się na sprawach techniki lotniczej, opisach kolejnych modeli i prototypów samolotów.Największą wartością pracy wydają się być archiwalne zdjęcia, odnalezione w prywatnych zbiorach i nigdy dotąd nie publikowane.

Konstrukcje opracowane i wykonywane w LWD były od początku związane z możliwościami zakładu zmieniając się wraz z nimi. Tkwiła w tym logika rozwoju zarówno samej firmy, jak i rosnących wymagań odbiorców. Początkowo projektowano samolot \"Szpak-1\" z silnikiem M11-D i wyposażeniem radzieckim. Później koncepcję tę zmieniono, gdyż w warunkach kiedy powstawał projekt nie było możliwości zbudowania samolotu wystarczająco lekkiego dla tak słabego i ciężkiego silnika. Sprawa ta zresztą powracała dwukrotnie: w przypadku samolotu Żak i samolotu Junak.

Dane techniczne: Autor: Edward Kocent-Zieliński, Oprawa: miekka Rok wydania: 2010 Stron: 286, Wymiary (mm): 185x230