ODCIĘTA RĘKA I INNE WOJENNE OPOWIEŚCI Blaise Cendrars
Nowe wydanie kultowej książki wybitnego pisarza!
Odcięta ręka to druga część czterotomowego cyklu autobiograficznego. Tytuł nawiązuje do tragicznej okoliczności, gdy podczas pierwszej wojny światowej, walcząc jako ochotnik w Legii Cudzoziemskiej, Cendrars został ciężko ranny i stracił rękę. Miało to dla jego osobowości twórczej olbrzymie znaczenie; ukazuje to moment, kiedy patrząc w niebo, widzi gwiazdozbiór swej utraconej dłoni. Książka powstała między 1944 a 1946 rokiem. Trzeba było trzydziestu lat, by pisarz znalazł sposób na opisanie bezlitosnej i anonimowej maszynerii konfliktu światowego; uczynił to w formie opowieści o żołnierzach z jego oddziału, o każdym z osobna, bardzo szczegółowo i z męską czułością. To wielka proza pacyfistyczna: opis bezsensownego cierpienia, okrutnych, poniżających śmierci, wreszcie bezgranicznej głupoty tych, którzy kierują wojną zza biurek.
Odcięta ręka po raz pierwszy została wydana w Polsce w 1965 r. Nasza oficyna wznowiła ją w roku 1999, sukcesywnie wydając także inne książki Cendrarsa, wcześniej u nas niepublikowane. To pisarz trochę obecnie zapomniany, choć bardzo dobrze znany tym nieco bardziej wtajemniczonym w literackie labirynty. W jego twórczości życie bez przerwy przeplatało się z fikcją, Cendrars bardzo konsekwentnie tworzył własną legendę, ale bez względu na to, czy chcemy owe sploty rozplątywać, czy wolimy poddać się po prostu urokowi jego prozy, warto sięgnąć po jego utwory.
Wydanie, które obecnie prezentujemy naszym czytelnikom różni się znacznie od tego, które znamy z roku 1999. Książka, poprzedzona przedmową Miriam Cendrars, córki pisarza, to zbiór wszystkich tekstów prozatorskich Blaise’a Cendrarsa poświęconych I wojnie światowej. Otwiera ją podpisany przez autora w roku 1914 Apel do cudzoziemców mieszkających we Francji. Oprócz tytułowej Odciętej ręki (1946), znalazły się tu opowiadania Kanalarz z Londynu (1937) i W ciszy nocnej (otwierające powieść Rażony gromem z 1945 roku), a także mało znany i niepublikowany w Polsce pierwszy tekst Cendrarsa o wojnie, ekspresyjna nowela Zabiłem, opublikowana już w roku 1918, oraz opowiadanie Krwawiłem (1938), jedyny tekst pisarza, w którym mówi on o amputacji swojej prawej ręki. Obszerne przypisy znawców przedmiotu, Claude’a Leroy, wydawcy „Dzieł zebranych” Cendrarsa, oraz Michèle Touret, rzucają nowe światło na biografię i twórczość pisarza.